تنظیم سیکل خواب و ساعت خوابیدن هم به سلامت جسم کمک کرده و هم موجب بهبود عملکرد فرد در طی روز می‌شود. حفظ سلامت روان نیز به کیفیت خواب ارتباط دارد. معمولا کسانی که ساعات معینی برای خواب ندارند، در اکثر اوقات روز خلق پایینی را تجربه می‌کنند، تحریک‌پذیری بالایی دارند و کوچک‌ترین محرکی باعث ناراحتی و عصبانیت‌شان می‌شوند. از همین رو بسیار اهمیت دارد که سیکل خواب خود را تنظیم نمایید. امروزه متخصصان راهکارهای روانشناختی مختلفی را در این زمینه ارائه می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به استفاده از فنون خودآرام سازی و آموزش تکنیک‌های تصویرسازی ذهنی اشاره کرد.

برای دریافت مشاوره در زمینه تنظیم سیکل خواب و ساعت خواب می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو  از طریق شماره  02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

 منبع: تنظیم سیکل خواب

اهمیت تنظیم سیکل خواب

داشتن خواب منظم و با کیفیت یکی از فاکتورهای بسیار موثر و تعیین کننده برای سلامت روان است. متخصصین هنگام توضیح سبک زندگی سالم همواره بر اهمیت داشتن خواب کافی و منظم تاکید می‌کنند. در همین راستا بررسی‌ها نشان می‌دهند کسانی که دچار بی‌خوابی هستند یا ساعات خواب به هم ریخته‌ای دارند، نسبت به سایرین بیشتر در معرض اختلالاتی نظیر افسردگی و اضطراب قرار می‌گیرند. بنابراین یکی از اقدامات درمانگران ارائه راهکارهایی برای تنظیم سیکل خواب است.

هم چنین اکثر آن‌ها در طول روز خلق پایینی تجربه می‌کنند، تحریک پذیری بالایی دارند، سریع‌تر عصبانی می‌شوند و مشکلاتی را در زمینه توجه و تمرکز گزارش می‌دهند. از همین رو بسیار اهمیت دارد که اگر دچار مشکلات خواب هستید هرچه زودتر برای بهبود آن اقدام نمایید تا به این ترتیب از سایر مشکلات احتمالی نیز پیشگیری کنید.

توصیه هایی برای تنظیم سیکل خواب

اگر ساعت خواب‌تان بهم ریخته و آشفتگی‌های زیادی در این مورد تجربه می‌کنید، 7 راهکاری که در ادامه برای تنظیم سیکل خواب آورده‌ایم را در نظر بگیرید. در صورتی که موثر نبود حتما از کمک متخصصان روانشناسی استفاده نمایید.

1️⃣ هر شب در یک ساعت خاص به رختخواب بروید

یکی از اصلی‌ترین دلایلی که سیکل خواب انسان را به هم می‌زند این است که برنامه خاصی برای ساعت خواب‌تان نداشته باشید. برای مثال اگر از آن دست آدم‌هایی هستید که برخی شب‌ها تا صبح بیدار می‌مانید و شب‌های دیگر تلاش می‌کنید زود بخوابید بیش از همه احتمال دارد که با مشکلاتی نظیر بی‌خوابی رو به رو شوید. در اولین قدم برای بهبود این مسئله باید تلاش کنید یک برنامه زمانی مشخص برای خواب خود تعیین کنید و هر شب در همان بازه زمانی به تختخواب بروید.

2️⃣ برای تنظیم سیکل خواب بیش از نیازتان نخوابید

انسان‌های بالغ و بزرگسال اغلب قریب به 8 ساعت نیاز به خواب دارند. در این میان برخی ممکن است با 6 یا 7ساعت خوابیدن نیز سر حال شوند و برخی دیگر با 9 ساعت خواب احساس کنند که خستگی‌شان برطرف شده است. بسیار مهم است که خود را زیر نظر گرفته و ببینید برای اینکه در طول روز عملکرد بالایی داشته باشید به چه مقدار خواب نیاز دارید. سعی کنید هر شب زمانی به رختخواب بروید که تا صبح به اندازه نیازتان خوابیده باشید. اگر صبح‌ها مجبور نیستید ساعت خاصی از خواب بیدار شوید، بازهم برای خود ساعت کوک کنید و بیش از نیازتان در رختخواب نمانید.

3️⃣ یک برنامه تدریجی برای تنظیم خوابتان در نظر بگیرید

اگر دچار پرخوابی شده‌اید و ساعات زیادی را در رختخواب می‌مانید باید برای تغییر سبک زندگی خود یک برنامه تدریجی در پیش بگیرید. تنظیم سیکل خواب و بیداری در کنار هم معنا پیدا می‌کنند. شما نمی‌توانید به یک باره ساعات خواب خود را تا حد زیادی کاهش دهید. این کار به مغز و بدن شما فشار زیادی وارد می‌کند و باعث می‌شود دیرتر با شرایط سازگار شوید. در عوض باید تلاش کنید هر روز نیم ساعت تا 1 ساعت از طول مدت خواب خود کم کنید تا در نهایت به ساعت دلخواه خود دست پیدا کنید.

4️⃣ از خوردن کافئین زیاد به خصوص در طول شب خودداری کنید

کافئین از جمله مواد خوراکی است که فعالیت سیستم عصبی مرکزی انسان را بالا برده و در نتیجه ریتم خواب را مختل می‌کند. اگر به دنبال تنظیم سیکل خواب و ساعات خواب تان هستید باید از خوردن بیش از حد خوراکی‌هایی نظیر چای، قهوه و نوشیدنی‌های انرژی زا در طول روز خودداری کنید. بررسی‌ها نشان می‌دهند خوردن مقادیر کم کافئین در طی شب نیز بی خوابی می‌آورد. در نتیجه اگر این نوشیدنی‌ها در برنامه غذایی‌تان وجود دارد، بهتر است بعد از عصر دیگر از آن‌ها استفاده نکنید.

5️⃣ نور اتاق را تنظیم نمایید

یکی از عوامل بسیار مهمی که سیکل خواب را در بدن انسان تنظیم می‌کند نور است. از همین رو بهتر است در طول شب نور اتاق خواب‌تان را کم کرده و آن را به حداقل برسانید. در مقابل در طول روز نباید اتاق‌تان بیش از اندازه تاریک باشد، چرا که  این کار موجب جابه جا شدن ساعات خواب می‌شود.

6️⃣ از تکنیک های خود آرام سازی استفاده کنید

یکی از دلایل عمده به هم ریختن چرخه خواب درگیری زیاد با اضطراب و تنش است. چرا که اضطراب فعالیت سیستم عصبی مرکزی انسان را افزایش داده و اجازه نمی دهد که در حالت استراحت قرار بگیرد. روانشاسان در این شرایط استفاده از تکنیک‌های خود آرام سازی را بیش از هرچیزی برای تنظیم ساعات خواب مناسب می‌دانند.

از جمله این تکنیک ها می توان به ریلکسیشن و مراقبه اشاره کرد. این روش های برای تنظیم سیکل خواب بسیار مفید شناخته شده‌اند. برای یادگیری این تکنیک‌ها بهتر است به یک روانشناس مراجعه کنید. روانشناس به شما می‌آموزد که چگونه به کمک تنفس عمیق نیروی توجه و تمرکز را در خود بالا ببرید و با رفع تنش‌های عضلانی به آرامش روانی بالاتری نیز دست پیدا کنید.

7️⃣ از قدرت تخیل و تصویرسازی ذهنی کمک بگیرید 

حتما شما هم تا به حال این موضوع را تجربه کرده‌اید که قبل از خواب مشغله‌ها و دغدغه‌های ذهنی که در طول روز داشتید به سرتان هجوم بیاورند و باعث شوند غرق در فکر و خیال شوید. اگر افکار بار منفی زیادی داشته باشند منجر به تجربه اضطراب می‌شوند و ریتم خوابتان را مختل می‌کنند. برای تنظیم سیکل خواب ذهن تان را باید آرام کنید.

در این شرایط با قوه تخیل و استفاده از تکنیک تصویرسازی ذهنی تا حد زیادی به کمک شما می‌آید. برای این کار باید یک مکان آرامش بخش را در ذهن خود تجسم کرده و سعی کنید آن را با جزئیات تصور نمایید و این تصویرها با دور کردن افکار منفی و رفع تنش می‌تواند در رفع مشکلات خواب نیز به شما کمک کند (تنظیم سیکل خواب به یکباره رخ نمی‌دهد، پس برای دریافت نتیجه در انجام تمرینات صبور باشید).

8️ از خوردن غذاهای پر چرب و پر کالری پرهیز کنید

هضم غذاهای پرچرب و پرکالری برای دستگاه گوارشی شما سخت تر بوده و زمان بیشتری را می‌طلب. این نوع رژیم موجب خستگی و احساس کرختی شده و شما را در طول روز بی حال می‌کند. گردش خون را کاهش داده و فعالیت بدنی شما را پایین می‌آورد. این وضعیت باعث می شود که خواب بیشتری در طول روز داشته باشید. و یا صبح به سختی از رختخواب بلند بشوید. پس در ساعاتی پایانی شب دچار بی خوابی می‌شوید. ادامه این سیکل ساعات خواب تان را به هم می‌ریزد. پس با یک رژیم غذایی کم چرب (مثل سبزیجات، غذاهای آب پز یا بخار پز، میوه و…) به تنظیم سیکل خواب خود کمک کنید.

9️⃣ به برنامه خواب پایبند بمانید

تنظیم سیکل خواب در روزهای اول کار آسانی نیست. اما برای رسیدن به این برنامه باید در طول روز بیدار بمانید. انجام این کار تا چند روز شما را به ساعات جدید خواب عادت می دهد. البته باید نسبت به ساعت بیدار شدن هم هشیار باشید. بدن یک بزرگسال بین 6 تا 8 ساعت نیاز به خواب دارد. پس برای بیدار شدن هم از زنگ ساعت و یا اطرافیان کمک بگیرید.

???? برای تنظیم سیکل خواب عجله نکنید

تغییر ساعات خواب به راحتی رخ نمی‌دهد. شما باید برای تنظیم سیکل خواب خود صبور باشید. شاید در روزهای اول نتوانید به برنامه از پیش تنظیم شده برسید. ایرادی ندارد. صبور باشید و به خود برای تطبیق با روند جدید زندگی وقت بدهید.

سخن آخر

همانطور که از این مقاله پیداست، خواب نقش مهمی در سلامت جسم و روان ما آدم‌ها دارد. از این رو درمانگران روانشناسی وضعیت خواب و رویاهای بیمار را هم در نظر می‌گیرند. حتی تعبیر خواب نیز در حیطه درمانی آن‎ها قرار می‌گیرد. از این رو روش های درمانی متعددی در جهت تنظیم سیکل خواب نقش دارند. برای مثال بیماری هایی مثل افسردگی، اضطراب، وسواس، پی تی اس دی، اعتیاد و… با تنظیم سیکل خواب از علائم شان کاسته می‌شود. پس خیلی اوقات تنها با دریافت خدمات روانشناختی در حوزه نظم دهی به ساعات خواب تان می‌توانید خیلی راحت آن مساله را پشت سر بگذارید.

برای دریافت مشاوره در زمینه تنظیم سیکل خواب و ساعت خواب می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو  از طریق شماره  02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

سوالات متداول